Rozpoczęliśmy cykl warsztatów dla przedszkolaków w ramach projektu Nie używasz? Wymień się! w KatoUrbanCorner przy ul. Pocztowej 5. W lipcu i sierpniu wspólnie z Fundacją Bobrowe Żeremia i Stowarzyszeniem Wolnej Herbaty będziemy zachęcać dzieci do wymieniania się rzeczami i wspólnego majsterkowania.
Akcja „Nie używasz? Wymień się!” jest elementem projektu KATOobywatel. Bierze w niej udział dziesięć przedszkoli z Katowic, które zostały wyłonione w otwartym naborze. Razem z dziećmi składamy meble ze sklejki, które będą służyły do zbudowania prototypu wymienialnika w przedszkolach. Na bazie tych doświadczeń powstanie model do naśladowania dla innych.
Do projektu zgłosiło się dziesięć przedszkoli: ze Śródmieścia, os Tysiąclecia, os. Witosa, os. Gwiazdy, z Szopienic, Giszowca, Piotrowic i Koszutki (pełna lista pod tekstem). Już teraz przedszkola realizują dużo inicjatyw ekologicznych i mają ciekawe pomysły na wykorzystanie mebelków ze sklejki – wymieniania się zabawkami czy książkami, ale też strojami karnawałowymi, kwiatami czy zbierania materiałów potrzebnych do zajęć: słoików albo jednostronnie zadrukowanych kartek.
Wymienialnik to wykonany przez lokalnych rzemieślników mebel, który jest pretekstem do dania „drugiego życia” różnym przedmiotom zamiast kupowania nowych. To ekonomiczne i ekologiczne rozwiązanie, które również uczy dzieci empatii i daje radość z możliwości dzielenia się z innymi.
Dzieci poczują się małymi bohaterami, kiedy uczynimy z nich strażników planety. Wymienianie się ogranicza kupowanie nowych zabawek i potem wyrzucanie ich do kosza, a więc produkowanie śmieci. Może rozbudzić w dzieciach śmiałość do naprawiania starych zabawek czy służyć promocji czytelnictwa i np. korzystania z bibliotek.
To, do czego wymienialnik zostanie wykorzystany, zależy od: wychowawców, rodziców i dzieci. Oddajemy go w ich ręce, a poniższe założenia potraktujemy jedynie jako wsparcie i wskazówkę. Stworzyliśmy je m.in. na bazie zgłoszeń przedszkoli, które biorą udział w projekcie. Dzielimy się inspiracjami.
Przykładowy regulamin wymienialnika, który można modyfikować:
1. Wymieniamy się rzeczami, których już nie używamy, a mogą się przydać komuś innemu. Nie oczekujemy przy tym konkretnych rzeczy w zamian: np. „ja oddaję klocki, ale chcę dostać puzzle”.
2. Nie kupujemy! Wymieniamy się rzeczami używanymi, ale w dobrym stanie. Jeśli nowymi, to takimi, które już posiadamy ale nie są nam potrzebne.
2. Wszystkie rzeczy, które oddajemy powinny być zadbane: nie mogą być zepsute, zdekompletowane, niedziałające czy brudne lub nieświeże. Oddajemy rzeczy w takim stanie, w jakim sami chcielibyśmy je dostać.
3. Oddając rzecz do wymienialnika w zamian można wybrać inną, która się w nim znajdzie chyba, że umówicie się inaczej. Samo dzielenie się, bez oczekiwania czegoś w zamian, też jest fajne!
4. Wybierając rzecz z wymienialnika oddajemy w zamian inną rzecz, chyba że umówicie się inaczej jw.
5. Rzecz z wymienialnika, która nam się znudzi, może ponownie do niego trafić, by inni mogli z niej skorzystać.
6. Wymiana musi być uzgodniona z rodzicem i odbywać się za jego wiedzą a także z jego pomocą.
Czym można się wymieniać (przykłady):
Książkami (bookcrossing) – przynosimy książki, które sami już przeczytaliśmy i do nich nie wracamy, wypożyczamy je bez rejestrowania lub dokonujemy zamiany.
Zabawkami – starsze dzieci mogą przekazywać zabawki młodszym, można się też wymieniać egzemplarzami z kolekcji aktualnie „modnych” w przedszkolnej grupie albo w ramach określonej kategorii zabawek: np. tydzień/miesiąc klocków, puzzli, gier planszowych, dmuchańców do pływania np. mniejsze wymieniamy na większe itp.
Ubraniami – dzieci szybko wyrastają z ubrań, które mogą się przydać ich koleżankom i kolegom z grup młodszych (np. w formie połączonej z wydarzeniem z udziałem rodziców, modne są tzw. swap party)
Strojami karnawałowymi – kiedyś byłam księżniczką, a dziś chcę być ogrodniczką, byłem Batmanem a teraz chcę być Spidermanem…
Materiałami szkolnymi (starsze grupy) – mam już dwa zestawy farb i trzy piórniki, a brak mi białych kartek i mazaków etc.
Roślinami – okazja do przynoszenia roślin doniczkowych i wymieniania się nimi z udziałem rodziców (mamy w domu dużo roślin określonego gatunku i możemy wymienić się na inne). Uczymy się o korzyściach płynących z otaczania się roślinami, uczymy się troszczyć o nie.
Prezentami świątecznymi – w formie „z odzysku” czyli np. rzeczami zrobionymi własnoręcznie z wykorzystaniem tego, co już mamy w domu albo rzeczami używanymi, zgodnie z regulaminem wymienialnika (uwaga: ekologiczne pakowanie prezentów).
Inne zastosowanie wymienialnika (przykłady):
* zbiórka materiałów potrzebnych do zajęć np. jednostronnie zadrukowanych kartek, słoików, klocków w określonych kolorach do wewnętrznej akcji z której powstanie makieta placówki, materiałów na ozdoby choinkowe etc.
* wypożyczalnia toreb wielorazowego użytku (w dobrym stanie i wyprane) – żeby zachęcić do korzystania z nich dzieci i rodziców i wyeliminować jednorazowe reklamówki i tzw. „zrywki”
* wypożyczalnia narzędzi do drobnych napraw, żeby wspólnie majsterkować – można zorganizować warsztaty z majsterkowania np. z przedszkolną „złotą rączką”
Przedszkola biorące udział w projekcie:
MP nr 5, ul. Gen. J. Zajączka 6 (Śródmieście)
MP nr 57 im. Krasnala Hałabały, ul. Piastów 13 (os. Tysiąclecia)
SP nr 33 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stanisława Ligonia, ul. Witosa 23 (os. Witosa)
MP nr 59, ul. Wojciecha 49 (Giszowiec)
MP nr 6 w ZSP nr 5, ul. Roździeńskiego 82 (os. Gwiazdy)
MP nr 85, ul. Kwiatkowskiego 20 (os. Witosa)
MP nr 66 z Oddziałami Integracyjnymi im. M. Jeżowskiej, ul. Brynica 50 (Szopienice)
MP nr 81, ul. Kostki Napierskiego 9 (Piotrowice)
MP nr 52, ul. Iłłakowiczówny 15A (Koszutka)
MP nr 34 im. Jasia i Małgosi, ul. Tysiąclecia 84a (os. Tysiąclecia)